Voorbereiding
In de lesbrief staan diverse links naar (YouTube-)filmpjes. Het is handig om die van tevoren klaar te zetten. Gratis aan te vragen via kva@wolfert.nl.
In de les
In 2011 nam de VN de resolutie 65/309 aan met de woorden: “Het nastreven van geluk is een fundamenteel menselijk doel.” Deze resolutie werd gevolgd door de instelling van de “Internationale Dag van het Geluk” dat sinds 2012 elk jaar op 20 maart wordt gevierd.
Maar wie de radio of tv aanzet, ziet weinig redenen om gelukkig te zijn: de situatie in Syrië, terroristische aanslagen, verdronken vluchtelingen, smeltende ijskappen, discriminatie, onderdrukking en politieke gevangenneming. Mensen maken zich ernstig zorgen, raken gedeprimeerd of gaan het nieuws mijden.
Maar er zijn ook tekenen van hoop. Een simpel oogcontact-experiment van Amnesty Polen, waarbij mensen zonder migratie-achtergrond en vluchtelingen letterlijk tegenover elkaar kwamen te zitten, bracht mensen dichter bij elkaar en werden er letterlijke en figuurlijke grenzen doorbroken. Het experiment sloot goed aan bij de lange filosofische traditie van ‘menselijke waardigheid’ die iedereen toekomt, een waardigheid die beschermd wordt door de mensenrechten.
Dit oogcontact-experiment is te vinden in de lesbrief ‘Is geluk een mensenrecht?’. In deze lesbrief, ontwikkeld door de filosofiedocenten Kiki Varekamp en Fransiscus Kusters van het Wolfert College en Wolfert Tweetalig, verdiepen leerlingen van de bovenbouw van havo/vwo zich in de vraag of geluk een mensenrecht is.
Zij filosoferen over welke bewustzijnsverandering we tot stand kunnen brengen om de wereld te veranderen en hoe we dat kunnen doen. Zij denken na of er een absolute grens is waar je doorheen kunt zakken en waardoor je je menselijke waardigheid verliest. Zij bezinnen zich over verantwoordelijkheden en over wie volgens hen de plicht hebben om de mensenrechten te beschermen. Tot slot verwoorden zij wie volgens hen voor een betere wereld kan/moet zorgen.
Naast de open filosofische vragen biedt de lesbrief ook verschillende oefeningen, zoals een eigen oogcontact- experiment en een socratisch-filosofisch gesprek over geluk en mensenrechten. De lesbrief sluit af met een korte docentenhandleiding met daarin suggesties hoe om te gaan met open vragen en hoe de stappen van het Socratisch gesprek kunnen verlopen. In een verdiepingsartikel met vragen en oefeningen over mensenrechten in Tibet geeft de handleiding suggesties voor een eigen minicampagne.