Wat zijn kinderrechten?
- Mensenrechten algemeen
Voor jongeren en kinderen zijn naast de algemene mensenrechtenverdragen ook speciale rechten vastgelegd. Deze staan in het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind, oftewel het VN-Kinderrechtenverdrag.
Kinderrechten zijn mensenrechten die rekening houden met de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling van kinderen en hun afhankelijkheidspositie ten opzichte van volwassenen. Daardoor hebben ze op sommige terreinen bijzondere bescherming nodig. Anderzijds garanderen kinderrechten juist de eigen autonomie en zeggenschap van kinderen, uitgaande van de zich ontwikkelende vermogens.
Wat zijn kinderrechten?
Kinderen zijn dus niet alleen afhankelijke mensjes die beschermd moeten worden: ze hebben ook een zekere autonomie en een eigen mening en belang. Zeker waar het gaat om zaken en beslissingen die van invloed zijn op hun (dagelijkse) leven, zoals die op ook school aan de orde kunnen zijn.
Kinderrechten gelden voor alle kinderen tot 18 jaar. Ze gaan over alles wat kinderen nodig hebben om gezond en veilig op te groeien. Denk aan het recht op opvoeding, vrijheid van meningsuiting, onderwijs, zo goed mogelijke gezondheid en een toereikende levensstandaard. Er zijn ook rechten die extra bescherming bieden, bijvoorbeeld op het gebied van discriminatie, bescherming tegen misbruik, verwaarlozing, kinderarbeid en jeugdstrafrecht.
Het verdrag benoemt in totaal veertig verschillende rechten. Het belang van het kind moet in alle maatregelen die het kind aangaan vooropstaan. Daarbij moet voldoende waarde gehecht worden aan de mening van het kind: het recht op participatie.
Wil je weten welke rechten er allemaal in het Kinderrechtenverdrag staan? Kijk dan hier voor een versie in eenvoudige taal.
In alle rechten staat de ontwikkeling van het kind tot een evenwichtige volwassene centraal. Het verdrag bepaalt ook de verhouding tussen rechten van kinderen en ouderlijk gezag (artikel 5 en artikel 18). Het verdrag stelt bijvoorbeeld dat ouders de primaire verantwoordelijkheid hebben voor het kind. De overheid moet de rechten en plichten van ouders respecteren en moet, wanneer nodig, passende ondersteuning bieden.
Wil je meer weten over het verschil tussen burgerrechten en politieke rechten en sociaal-economische rechten? Klik dan hier!